Een toverstokje of in beweging?

Het is geen toverstokje, de CONSENT-methode.

Begrijp me niet verkeerd: ik ben heel enthousiast over de hulpmiddelen en handvatten die CONSENT biedt! Maar ik ben een te pragmatisch mens om te geloven in fairy-dust en rainbow sprinkled… nou ja, sprookjes dus. “En ze leefden nog lang en gelukkig.” Tot zover mijn persoonlijke frustratie.

“Er samen uit komen.”

Dat ene zinnetje kom ik geregeld tegen. Mensen, groepen, teams… die er “samen uit willen komen”. Op onze website lezen ze dan dat je met consent vanuit gelijkwaardigheid gedragen besluiten kunt nemen. Dat lijkt hetzelfde te betekenen. Het komt vervolgens best vaak voor dat iemand mij tijdens een kennismaking of een training dan heel teleurgesteld aan zit te kijken. De rode draad is veelal dezelfde: Er samen uit komen wordt uitgelegd als “het allemaal eens worden over [iets].” Pijnlijk genoeg verwachten mensen daarbij dat anderen zich in hún richting bewegen. Voor de duidelijkheid: meestal gebeurt dat onbewust! Als dit in de evaluatie tijdens de workshop komt bovendrijven dan zie je vrijwel altijd genoeg lampjes aangaan om een beetje voetbalstadion mee te verlichten.

Ben jij zo iemand die er graag ‘samen uit wil komen’? Sta er dan eens bij stil wat dat betekent. Voor jou.
Wat voor plaatje heb jij daarbij?

Wie komt er in beweging?

Ooit liep ik stage in Australië om vanalles te leren over paarden. Een van de opdrachten was het observeren van een kudde paarden en hun onderlinge communicatie. De opmerking die ik daarbij meekreeg: kijk naar wie het meest en wie het minst zijn benen beweegt. Een mentor een aantal maanden later in Duitsland vatte dat nog bondiger samen: “Wer bewegt wen?”

Maak nu niet de fout dat alleen, heel plat, te vertalen als “Wie beweegt wie?”
Even een kleine reis langs vertalingen:

• jemanden bewegen > (Google) iemand verplaatsen
• jemanden bewegen > (via: de.pons.com) innerlich aufwühlen > to move someone > to stir someone
• jemanden dazu bewegen etwas zu tun > to persuade sombody to do something
• to persuade someone > iemand overtuigen

De simpele vraag “Wer bewegt wen?” heeft dus meerdere lagen, meerdere betekenissen. Denk eens terug aan een vorig overleg (en/of let bij het volgende overleg eens op): wie zet wie in beweging? Van wie verwacht jij beweging? Welke kant op?

Als je een gedragen besluit wilt nemen - of “er samen uit wilt komen” - wat verwacht je dan? Dat iedereen jouw kant op beweegt? Welke beweging ga je zelf maken? Kuch, [op fluistertoon], hoe fijn is het dat ánderen dat bewegen doen?! Liefst in jouw richting… We trappen er allemaal wel in, inclusief ondergetekende.

Of verwacht je beweging richting een gezamenlijk doel?

Bij die paarden is het in eerste instantie redelijk simpel: hoe meer je anderen in beweging zet, hoe hoger in de hiërarchie je zit. Maar ja, bij een gelijkwaardige situatie ligt de nadruk niet op hiërarchie. Wat verbindt jullie? Wat zet de boel in beweging? Het gezamenlijke doel! Carien stipte dit gezamenlijke doel onlangs in haar blog ook al aan. Niet gek, want de essentie van de CONSENT-methode is wat mij betreft niet dat stukje “er samen uit komen”. De essentie is voor mij: dingen in beweging zetten richting een gezamenlijk doel.

Stappen zetten!
Kijken naar wat er wél kan.

Een consent-besluit, een besluit waar de overwegende bezwaren weggenomen zijn, is nooit een compromis. Het is een stap in de goede richting, op basis van datgene waar je - nu, hier, in dit moment - al wel samen achter kunt staan. Wat je al wel samen in beweging kunt zetten. Het gezamenlijk doel is voor mij dan ook altijd een richting, geen punt. Een compromis is een onderhandeld, verwaterd doel-eindpunt. Een consent-besluit is een stap in de goede richting.

En als je maar stappen blijft zetten, in beweging blijft, dan kom je er wel.