Top down of bottom up?
Een vraag die vaak terugkomt in trainingen is “hoe start ik met de CONSENT-methode in mijn situatie?" Hoe start ik in mijn organisatie, hoe start ik in mijn woongroep, hoe start ik als ondernemer in mijn team, hoe start ik in mijn gezin met pubers. Kortom: hoe start ik? En het zou natuurlijk wel erg gemakkelijk zijn als ik zou zeggen ‘nou dat is in elke situatie uniek’. Dus dat doe ik dan ook niet.
Als trainers van de CONSENT-methode vinden we het de meest ideale situatie om bij de start van een nieuw initiatief ook al na te denken over hoe je besluiten gaat nemen met elkaar. Als je bijvoorbeeld start met een woongroep of met een nieuwe school, dan heb je nog alle ruimte om ook het stukje besluitvorming vast te pakken en met elkaar te bedenken hoe jullie dat willen. Als gelijkwaardigheid één van je uitgangspunten is, dan is het fijn dat de manier waarop je besluiten neemt, daar op aansluit.
Maar hoe doe je dat als jouw organisatie al bestaat en jij door ons geïnspireerd bent dat besluiten nemen met consent helemaal de weg is voor jou. Je hebt bij ons de kennismaking gevolgd, hebt een training of een themadag gedaan, en dan? Ga je als teamleider van bovenaf de CONSENT-methode opleggen? En wat als jij in een team zit maar je leidinggevende wil nog niet mee?
Onze ervaring is dat je klein kunt beginnen, dat het bijvoorbeeld al heel goed werkt om het viltje met de gespreksetiquette te introduceren. Om de beurt praten, elkaar niet in de rede vallen, in een ronde spreken… Als dit al werkt, kun je een stapje verder gaan door te zeggen dat je graag wilt oefenen met het nemen van een besluit via de CONSENT-methode.
Natuurlijk zijn er meer wegen die naar Rome leiden, je kunt ook aan jouw groep voorstellen om een tijdje gedragen besluitvorming uit te proberen. Bijvoorbeeld een maand gebruiken we in onze teammeeting de viltjes van de CONSENT-methode en daarna evalueren we. Of je spreekt met consent af dat je in jouw team gaat werken met de CONSENT-methode. In je gezin kun je bijvoorbeeld jouw eigen behoefte uitspreken om op een andere manier besluiten te nemen. Soms helpt het om met een onderwerp te starten dat niet te zwaar beladen is.
Regelmatig geven mensen aan dat ze al met consent werken, en dat ze daarin hun eigen vorm hebben gevonden. Dit is natuurlijk fantastisch; als het werkt, werkt het! De CONSENT-methode is een middel om een doel te bereiken, namelijk op een gelijkwaardige manier besluiten nemen.
In het begin van de training stoeien deelnemers regelmatig met de vaak nieuwe bewoordingen die we hebben gekozen. Bijvoorbeeld ‘een motie indienen’ of ‘iedereen consent vragen’. Ze zouden dan liever woorden als ‘onderwerp’ gebruiken en vragen of iedereen het ermee eens is. Beeldvorming, meningsvormende ronde, besluitvorming…. het duizelt deelnemers weleens, maar zoals altijd als je iets nieuws leert: het went wel en het geeft ook structuur, duidelijkheid en helderheid.’
Zijn wij als trainers dan puristen? Misschien wel een beetje, denk ik. Want alle trainers hebben wel eens uitstapjes gemaakt, we hebben gespeeld met de methode in de organisaties waar we werken, onze eigen gezinnen en de groepen waar we deel van uitmaken. Nog steeds sparren we regelmatig over de woorden die we kiezen en gebruiken, in ons materiaal en op de website. Bij het oprichten van onze coöperatie waren weer die zorgvuldig gekozen woorden heel belangrijk. We komen er vaak na onze uitstapjes op uit dat de methode volgen, zoals deze in het boek staat en op onze viltjes, het meest helpend is. Het meest dienend aan de gelijkwaardige besluitvorming.
